Etkinlik:

İlahiyat Akreditasyon Ajansı (İAA)

İkinci Dış Değerlendirici Eğitimi Açılış Konuşması.

Hatip:

Prof. Dr. Ali ERBAŞ

Diyanet İşleri Başkanı

Yer:

DPÜ Tavşanlı Turizm Y.O.

Tarih:

06 Eylül 2018

Açılış Konuşmasında Geçen Hadis:

“İş ehil olmayan kimselere verildiği zaman kıyâmeti bekle!”¹

إِذَا وُسِّدَ الأَمْرُ إِلَى غَيْرِ أَهْلِهِ فَانْتَظِرِ السَّاعَةَ

Merfu bir hadistir

Temel Hadis Kaynaklarındaki Yeri: Sahihi Buhari

Sahihlik Durumu: Sahih

Temel Hadis Kaynakları (Kütüb-i Sitte)

Sahih-i Buhari

Sahih-i Müslim

Sünen-i Nesai

Sünen-i Tirmizi

Sünen-i Ebi Davud

Sünen-i İbn Mace

Temel Kavramlar:

Sahih: Sağlam güvenilir rivayet

Hasen: Orta halli güvenilir rivayet

Zayıf: Zayıf rivayet

Mevzu: Sonradan uydurulmuş rivayet

Merfu: Resulullah’a (sav) atfedilen rivayet

Mevkuf: Sahabeye atfedilen rivayet

Maktu: Tabiilere atfedilen rivayet

Genel Değerlendirme:

Mahreci Ebû Hureyre olan hadis Buharî’de iki farklı senedle yer almakta, Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde yer alan isnad ise Buharî’ninki ile aynıdır.

Bu hadisin râvîleri tek tek incelendiğinde hakkında tolere edilebilir tenkit olan bir râvi dışında hepsinin sika olduğu görülmektedir. Hakkında tenkit olan râvi ise Fuleyh’tir. İbn Adî onun müstakîm ve garâib kabilinden hadislerinin olduğunu ama Buharî’nin ona itamat etmesinden dolayı kendisinin de bir sakınca görmediğini nakletmektedir.²

Yahya b. Maîn onun hakkında ‘zayıftır. Hadisleri yazılır ve hadisçiler onu severler’³ demiştir. Hâkim en-Nesâbûrî ise Buharî ve Müslim’in ricâlinden olmasının onun durumunu yükselteceğini ifade etmiştir.⁴

Görüldüğü üzere rivayetin senedinde bulunan ravilerin hepsi rivayetlerinin kabul edilebileceği ravilerdir. Sadece Fuleyh hakkında söylenen bazı olumsuz tenkidler olsa da hadislerinin genel manada kabul edilebileceği söylenebilir. Özellikle de Buhari ve Müslim’in ricâlinden olması göz önünde bulundurulursa incelediğimiz rivayetin sıhhat derecesini daha da güçlendirecektir.

Dipnotlar :

1. Buhârî, ilim, 2; Rikâk, 35; Ahmed b. Hanbel, Müsned, XIV, 343. 2. İbn Adî, el-Kâmil fî Duâfai’r-ricâl, VII, 144. 3. İbn Hacer, Tehzîbü't-tehzîb,matbaatü dâireti’l-meârifi’n-nizâmiyye, VIII, 304. 4. İbn Hacer, Tehzîbü't-tehzîb, VIII, 304.